گزینش ژنوتیپ های گندم (triticum aestivum l.) بر اساس پایداری عملکرد و سازگاری

Authors

حبیب اله سوقی

نادعلی بابائیان جلودار

غلامعلی رنجبر

محمدهادی پهلوانی

abstract

بـرای کاهش اثر متقابل ژنـوتیپ×محیط، به­طور هم­زمان، گزینش در لاین های پیشرفته بـاید بر اساس عملکرد و پایداری انجام گیرد. در بررسی حاضر 24 ژنوتیپ گندم نان در دو ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان و گنبد طی دو سال زراعی  93-1392 و 92-1391  مورد ارزیابی قرار گرفتند. آزمایش­ها در قالب بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار و در دو تاریخ کاشت 15 آذر و 15 اسفند انجام گرفت. تجزیه واریانس مرکب بر روی عملکرد دانه اختلاف معنی داری را در سطح احتمال 1% برای اثر سال، مکان، ژنوتیپ، اثر متقابل ژنوتیپ×مکان، ژنوتیپ× سال و ژنوتیپ× مکان× سال را نشان داد. از روش­های ناپارامتری و گزینش هم­زمان برای عملکرد و پایداری  (ysi)برای تعیین ژنوتیپ های پایدار استفاده شد. بر اساس معیارهای ناپارامتری npi(1)، npi(2)، npi(3) و npi(4) ژنوتیپ های 9، 2 و 24 با عملکرد کمتر از میانگین کل گـزینش شدند. استفاده از معیارهای si(1) و si(2) نیز بـه گزینش دو ژنوتیپ شماره 9و 17 منجر شد.  هم­چنین آماره­های si(3) و si(6) ژنوتیپ های شماره 2 و 8 را پایدارترین ژنوتیپ معرفی کردند. با توجه به نتایج آماره عملکرد- پایداری ژنوتیپ های شماره 22، 14، 20 و 19 با عملکرد بیشتر از میانگین کل انتخاب شدند. استفاده از معیار گزینش هم­زمان برای عملکرد- پایداری توانست ژنوتیپ هایی با عملکرد بالا و پایدار را معرفی نماید و در مجموع با توجه به نتایج تجزیه پایداری، ژنوتیپ شماره 22 با میانگین عملکرد دانه 3932 کیلوگرم در هکتار، ژنوتیپ پایدار و سازگار شناسایی و انتخاب شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

گزینش ژنوتیپ‌های گندم (Triticum aestivum L.) بر اساس پایداری عملکرد و سازگاری

In order to decrease effect of genotype × environment interaction, yield and yield stability should be considered simultaneously. In present study, 24 bread wheat genotypes were evaluated in Gorgan and Gonbad agricultural stations in 2012-13 and 2013-14 cropping seasons. Experiments were conducted based on complete block designs with three replications at 6th December and February. Combined ana...

full text

بررسی پایداری عملکرد دانه و شاخص برداشت در ژنوتیپ های گندم نان (.Triticum aestivum L) زمستانه و بینابین

دستیابی به ارقام گندم با عملکرد بالا و پایدار در محیط های متفاوت از اهمیت ویژه ای در برنامه های به نژادی برخوردار است. بدین منظور آزمایشی با استفاده از 19 ژنوتیپ گندم زمستانه و بینابین به همراه یک رقم شاهد ( شهریار) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار به مدت سه سال زراعی (77-1376، 78-1377و 79-1378) در ایستگاه های تحقیقاتی کرج، اردبیل، اراک، همدان، مشهد، جلگه رخ و تبریز به اجرا در آمد...

full text

پایداری عملکرد دانه در لاین های امید بخش گندم (Triticum aestivum L.) زمستانه و بینابین٭

به منظور مطالعه پایداری عملکرد دانه و اثر متقابل ژنوتیپ×محیط، 20 ژنوتیپ امید بخش گندم نان زمستانه و بینابین در سال های زراعی 81-80 13و 82-1381 از لحاظ صفت عملکرد دانه(YLD) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بررسی شدند. مناطق اجرای آزمایش شامل 10 مکان کرج، زنجان، اردبیل، اراک، میاندوآب، جلگه رخ ، مشهد ، همدان، اقلید و تبریز بودند. پس از تجزیه واریانس سـاده و مرکب، پارامتر های پایداری...

full text

بررسی تحمل ژنوتیپ های گندم نان (Triticum aestivum L.) به تنش خشکی انتهای فصل بر اساس برخی صفات زراعی

تنش خشکی انتهای فصل باعث کاهش عملکرد گندم در بسیاری از مناطق ایران می­شود. با انتخاب ارقام متحمل می­توان خسارت این تنش را کاهش داد. ژنوتیپ­های WS-82-9، سیروان، WS-86-14، پیشتاز، پارسی، بک کراس روشن، ارگ، روشن، پیشگام، الوند و مهدوی طی دو سال زراعی 1392-1390 در منطقه اصفهان در دو شرایط آبیاری معمول و تنش خشکی آخر فصل از نظر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و وزن هزار دانه مطالعه شد. تنش...

full text

واکنش ژنوتیپ های گندم بهاره (Triticum aestivum L.) به گرما و خشکی

وقوع تنش گرما و خشکی انتهای دوره رشد گندم از بارزترین مشخصات اقلیم های نیمه گرمسیری و نیمه خشک، مانند استان خوزستان می‌باشد. این بررسی در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و بیست و پنج ژنوتیپ گندم بهاره در تاریخ کاشت مناسب اول آذرماه و تاریخ کاشت دیر هنگام اول بهمن ماه به منظور اعمال تنش گرما و تحت شرایط آبیاری کامل و قطع آبیاری بعد از گرده‌افشانی به منظور اعمال تنش خشکی طی دو سال ...

full text

شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل به تنش خشکی در ژنوتیپ های گندم نان (.Triticum aestivum L)

به‌منظور شناسایی ژنوتیپ‌های گندم متحمل به تنش خشکی در گلخانه و مزرعه، 30 ژنوتیپ به‌عنوان فاکتور فرعی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح کاملاً تصادفی و بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط بدون تنش (آبیاری به‌صورت متداول تا آخر فرایند رشد گیاه صورت گرفت) و تنش خشکی مرحله گلدهی (آبیاری تا مرحله گلدهی به‌صورت متداول و طبیعی انجام گرفت و تنش خشکی بعدازآن مرحله اعمال گردید) در سال 96-1395 در گل...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی

جلد ۸، شماره ۱۸، صفحات ۱۱۹-۱۲۵

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023